Thảo dược ở Việt Nam đa dạng và là nguồn cung cấp quan trọng cho nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, chất lượng của những sản phẩm này, từ quá trình nuôi trồng đến sản xuất, đối mặt với nhiều thách thức. Trong số đó, phương pháp chiết xuất dược liệu tại các cơ sở sản xuất thường gặp khó khăn. Điều này là một vấn đề đặc biệt quan trọng cần được hiểu rõ để đảm bảo chất lượng và an toàn của sản phẩm.
Chiết xuất dược liệu là gì?
Chiết xuất dược liệu là quá trình sử dụng dung môi để hòa tan các hợp chất hoạt tính sinh học từ dược liệu. Các hợp chất này sau đó có thể được sử dụng để sản xuất thuốc hoặc các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác. Điều này làm cho quá trình chiết xuất dược liệu trở thành một phần quan trọng trong lĩnh vực dược học và chăm sóc sức khỏe.
Mục đích chiết xuất dược liệu
Mục đích chính của việc chiết xuất dược liệu là tách ra và cô đặc các thành phần hoạt chất có lợi ích sức khỏe từ nguồn dược liệu tự nhiên. Các hoạt chất này bao gồm tinh dầu, chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất và nhiều loại hợp chất khác.
Quá trình chiết xuất giúp tăng nồng độ các hoạt chất có lợi từ dược liệu, đảm bảo hiệu quả cao khi sử dụng. Ngoài ra, chiết xuất hỗ trợ các nghiên cứu, phân tích và ứng dụng trong lĩnh vực y học và khoa học.
Bằng cách loại bỏ tạp chất không mong muốn, như bã hoặc độc tố, quá trình chiết xuất tạo ra sản phẩm tinh khiết và chất lượng cao hơn. Tách riêng các thành phần của dược liệu cũng cải thiện tính ổn định và bảo quản sản phẩm chiết xuất.
Phương pháp chiết xuất dược liệu
Phương pháp chiết xuất dược liệu sẽ phụ thuộc vào loại dược liệu, các hợp chất hoạt tính sinh học cần thu được và yêu cầu về chất lượng của sản phẩm.
Phương pháp chiết xuất dược liệu – Chiết ngâm
Phương pháp ngâm là một phương pháp đơn giản được áp dụng từ lâu đời. Trong quá trình này, dược liệu được đặt vào bình chiết xuất và dung môi sau đó được thêm vào để dược liệu ngâm trong đó. Quá trình ngâm kéo dài theo thời gian cụ thể, tùy thuộc vào loại dược liệu. Sau khi quá trình ngâm kết thúc, dịch chiết được thu thập bằng cách lọc hoặc gạn. Để tăng hiệu quả chiết xuất, có thể thực hiện khuấy trộn bằng cánh khuấy hoặc tuần hoàn dung môi từ dưới lên trên.
Phương pháp chiết xuất dược liệu chiết ngâm có nhiều biến thể như ngâm tĩnh hoặc ngâm động, ngâm ở nhiệt độ cao hoặc thấp, và ngâm phân đoạn. Mặc dù phương pháp này đơn giản với thiết bị ít phức tạp và thực hiện dễ dàng, nhưng nó có nhược điểm là năng suất thấp do thời gian ngâm dài và công đoạn thủ công như tách bã và nạp liệu. Nếu chỉ thực hiện một lần ngâm duy nhất, khả năng chiết xuất hoạt chất từ dược liệu cũng không đạt hiệu suất tối ưu.
Phương pháp ngấm kiệt – Phương pháp chiết xuất dược liệu an toàn
Sau khi đã chuẩn bị dược liệu cần chiết xuất, thực hiện việc ngâm chúng vào dung môi trong một bình ngấm kiệt. Khi đã đủ thời gian cố định, phù hợp với từng loại dược liệu, người thực hiện sẽ nhỏ từng giọt dịch chiết từ phía dưới bình. Đồng thời, để duy trì quá trình chiết xuất, dung môi mới được thêm vào phía trên bình một cách chậm và liên tục, nhằm đảm bảo dung môi tiếp cận dược liệu mà không gây khuấy trộn.
Phương pháp này giúp tận dụng dược liệu một cách hiệu quả và không lãng phí. Việc thêm dung môi có kiểm soát ở phía trên còn cho phép tái sử dụng dung môi, giúp tiết kiệm nguồn tài nguyên. Tuy nhiên, năng suất của quá trình thường không cao, do đó đòi hỏi nhiều công sức lao động thủ công hơn. Cách thực hiện của phương pháp này cũng phức tạp hơn so với việc ngâm dược liệu trực tiếp trong dung môi.
Phương pháp chiết siêu tới hạn
Phương pháp chiết xuất dược liệu chiết siêu tới hạn là một kỹ thuật chiết xuất sử dụng chất lỏng ở trạng thái siêu tới hạn. Trong trạng thái này, chất lỏng có đặc điểm của cả chất lỏng và chất khí, với mật độ cao, khả năng khuếch tán tốt, nhớt thấp và không có sức căng bề mặt. Carbon dioxide (CO2) thường được sử dụng làm chất lỏng siêu tới hạn do nhiệt độ siêu tới hạn gần nhiệt độ phòng, tính an toàn và khả năng tái sử dụng.
Ưu điểm của phương pháp này bao gồm bảo vệ các chất hoạt động nhạy cảm với nhiệt, tăng hiệu suất và rút ngắn thời gian chiết nhờ khả năng khuếch tán cao. Điều chỉnh độ tan của dung môi dễ dàng thông qua áp suất và nhiệt độ. Sử dụng dung môi an toàn, không gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có hạn chế như yêu cầu thiết bị cao áp và chịu nhiệt, ảnh hưởng đến chi phí đầu tư và vận hành. Không thể áp dụng cho các chất hoạt động có trọng lượng phân tử lớn hoặc tính phân cực cao. Sự biến đổi cấu trúc của chất hoạt động có thể xảy ra do rung và tỏa nhiệt của chất lỏng siêu tới hạn.
Phương pháp chiết sóng siêu âm
Phương pháp chiết xuất dược liệu bằng sóng siêu âm là một kỹ thuật sử dụng sóng cơ học có tần số cao để tối ưu hóa quá trình chiết xuất chất. Cơ chế hoạt động của phương pháp này dựa trên hiệu ứng cavitational của sóng siêu âm, tạo ra lực cơ học mạnh mẽ, giúp phá vỡ các màng tế bào và giúp các hoạt chất tan vào dung môi nhanh chóng.
Ưu điểm nổi bật của kỹ thuật này là khả năng chiết xuất các loại chất hoạt động đa dạng, tiết kiệm thời gian và năng lượng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý một số hạn chế như khả năng tái sử dụng dung môi gặp khó khăn, không thể thực hiện ở quy mô công nghiệp, và có thể gây sự biến đổi cấu trúc của chất hoạt động do tác động của sóng siêu âm.
Gotime Eco – Đơn vị cung cấp chiết xuất dược liệu công nghệ cao với phương pháp chiết xuất dược liệu hiện đại
Tại Nhà máy Gotime ECo, chúng tôi đã phát triển một quy trình chiết xuất dược liệu với sự kết hợp của kỹ thuật ngâm và khuấy trộn, cùng với điều chỉnh nhiệt độ và thời gian được thực hiện một cách khoa học. Quy trình chiết xuất được kiểm soát cẩn thận từng bước, bao gồm việc xác định thứ tự chiết xuất phù hợp với đặc tính từng loại dược liệu, cài đặt thời gian, nhiệt độ và tốc độ khuấy trộn phù hợp.
Máy móc và thiết bị trong quy trình chiết xuất của Gotime ECo tuân thủ các tiêu chuẩn cao nhất trong nước và quốc tế, như HS-GMP và FSSC 22000. Chúng tôi tự tin đưa ra thị trường những sản phẩm chiết xuất dược liệu đáp ứng hàm lượng quy định và giữ nguyên những lợi ích sức khỏe từ các loại dược liệu đó.
Để có thêm thông tin về chiết xuất bằng phương pháp chiết xuất dược liệu tân tiến của nhà máy Gotime Eco và hợp tác, hãy liên hệ đến hotline 082.944.6155 để biết thêm chi tiết.
